Các Hệ Thống Đánh Lửa Trên Ô Tô – Cấu Tạo Và Nguyên Lý Hoạt Động

1. Hệ thống đánh lửa trên ô tô là gì?

✅ Mọi người cũng xem : hàn trám răng hàm giá bao nhiêu

1.1. Sơ đồ hệ thống đánh lửa trên ô tô

Hệ thống đánh lửa trên ô tô thực hiện hai nhiệm vụ chính:

• Tạo ra dòng điện cao áp để đốt cháy hỗn hợp nhiên liệu và khí. Sau đó nó sẽ phóng điện qua khe hở để đánh lửa cho bugi.

• Đốt cháy hòa khí triệt để, tạo ra công suất vận hành lớn và góp phần thân thiện môi trường–tiết kiệm nhiên liệu cho người dùng.

Hệ thống đánh lửa trên ô tô

Sơ đồ hệ thống đánh lửa trên ô tô gồm có mạch thứ cấp và mạch sơ cấp. Mạch sơ cấp sẽ cung cấp tín hiệu đến bô bin đánh lửa và lấy nguồn điện từ ắc quy. Bô bin đánh lửa của mạch sơ cấp là một máy biến thế. Nó sẽ thực hiện chuyển dòng điện ắc quy từ thấp áp lên thành dòng điện cao áp. Sau đó nguồn cao áp được mạch thứ cấp nhận từ bô bin đánh lửa và truyền đến bugi thông qua các dây phin cao áp.

Hệ thống đánh lửa trên ô tô trước đây rất đơn giản và được điều khiển bằng tua vít. tuy nhiên, ngày nay hệ thống này hiện đại hơn với nhiều tính năng nổi bật. Nhờ vậy, những thiết bị này đáp ứng người dùng ngày càng tốt hơn.

Sơ đồ hệ thống đánh lửa trên ô tô nói chung

1.2. Nguyên lý vận hành của hệ thống đánh lửa ô tô

Hệ thống đánh lửa trên ô tô vận hành theo nguyên lý khá phức tạp như sau:

Nhiên liệu và không khí sẽ bị đốt cháy trong xi lanh làm nhiệt độ tăng cao. Đồng thời khí được đốt cháy sẽ trở thành khí thải tạo ra áp suất lớn trong xi lanh, đẩy piston đi lùi xuống.

Nếu như muốn tăng công suất vận hành và momen cho động cơ thì người sử dụng phải tăng áp suất trong xi lanh. vì thế, hiệu quả vận hành chỉ cao khi áp suất lớn và điều này có được khi các tia lửa điện đốt cháy không khí.

Nhiên liệu muốn được đốt cháy hoàn toàn thì hệ thống đánh lửa phải tạo ra tia lửa điện trước khi piston rơi vào điểm chết trên của kỳ nén cho tới thời điểm piston đi xuống. Nếu muốn tăng công suất vận hành thì phải tăng áp suất. vì thế, thời điểm đánh lửa rất quan trọng. Nếu muốn tốc độ động cơ cao thì thời điểm đánh lửa phải sớm.

Điểm chết trên và điểm chết dưới của piston

Khi thời điểm đánh lửa bị muộn đi (gần thời điểm piston đi đến điểm chết trên hơn) thì các chất độc hại trong khí xả có khả năng được Giảm thiểu tối đa. Nhiệt độ thấp hơn cũng sẽ làm cho lượng ô-xít ni-tơ trong ống xả hạn chế, thời điểm đánh lửa muộn làm cho tiếng gõ của máy cũng hạn chế.

2. Các hệ thống đánh lửa trên ô tô

Ngày nay, trong khi cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 diễn ra mạnh mẽ, nhiều thiết bị công nghệ không ngừng được cải tiến bao gồm hệ thống đánh lửa trên ô tô. Các dòng ô tô thường được trang bị một trong số các hệ thống đánh lửa sau: hệ thống đánh lửa tiếp điểm, hệ thống đánh lửa lập trình có bộ chia điện, hệ thống đánh lửa bán dẫn, v.v.

2.1. Hệ thống đánh lửa tiếp điểm

Hệ thống đánh lửa tiếp điểm hay còn gọi là hệ thống đánh lửa sử dụng má vít là hệ thống đánh lửa đầu tiên được sử dụng cho ô tô. Cấu tạo của hệ thống này khá đơn giản và thô sơ gồm: khóa điện, ắc quy, điện trở phụ, bô bi cao áp, cuộn dây sơ cấp, cuộn dây thứ cấp, cam ngắt điện, tiếp điểm, tụ điện, bugi, roto.

Hệ thống đánh lửa tiếp điểm

Hệ thống này khá ổn định, dễ sửa chữa và dễ dàng lắp đặt. mặc khác, là thế hệ đầu tiên nên hoạt động chưa được linh hoạt khi động cơ chuyển chế độ hoạt động.

✅ Mọi người cũng xem : chó kangal giá bao nhiêu

2.2. Loại đánh lửa bán dẫn

Hệ thống đánh lửa này có nhiều cải tiến hơn và cấu tạo cũng phức tạp hơn. Có hai loại hệ thống đánh lửa bán dẫn: 

-Loại có tiếp điểm có kết cấu dễ dàng, dễ sửa chữa, giá thành rẻ, thích nghi tốt với các chế độ hoạt động nhưng chỉ sử dụng cho động cơ thấp tốc.

-Loại không có tiếp điểm bao gồm 2 loại:

• Kiểu cảm ứng có tuổi thọ cao hơn, điều chỉnh góc dễ dàng, hoạt động ổn định nhưng có cấu tạo khá phức tạp, cần thêm một vài mạch điện bổ sung và giá thành khá cao.
• Kiểu quang điện cũng có tuổi thọ khá cao, tăng chất lượng đánh lửa nhưng khá khó sửa chữa.

Nhìn chung, hệ thống đánh lửa bán dẫn trên ô tô vượt trội hơn thường xuyên so với hệ thống đánh lửa tiếp điểm. Hệ thống này thường được dùng cho các ô tô đời mới có tốc độ động cơ từ trung bình trở xuống.

Sơ đồ hệ thống đánh lửa bán dẫn

✅ Mọi người cũng xem : thuốc kanka giá bao nhiêu

2.3. Bộ đánh lửa lập trình có bộ chia điện

Hệ thống này hoạt động linh hoạt, gồm thường xuyên thiết bị hiện đại mang đến tính chính xác cao trong quy trình đánh lửa. Do cấu tạo thường xuyên bộ phận nên nguyên lý hoạt động khá phức tạp.

2.4. Hệ thống được lập trình không có bộ chia điện

Được gọi với tên khác như hệ thống đánh lửa trực tiếp, đây là hệ thống đánh lửa hiện đại nhất Hiện tại. Hệ thống này có thường xuyên tính năng hơn hệ thống đánh lửa lập trình có bộ chia điện. Đồng thời, độ chính xác và hiệu quả vận hành của hệ thống này cũng đạt mức cao nên thường được dùng trên các xe hạng sang.

Hệ thống đánh lửa trực tiếp được trang bị trên Mazda CX-5

✅ Mọi người cũng xem : nhạc sĩ Phạm Duy là ai

3. Những vấn đề thường gặp ở hệ thống đánh lửa ô tô

dùng một thời gian, bộ phận nào cũng sẽ gặp các trục trặc. Những vấn đề thường gặp ở hệ thống đánh lửa ô tô bao gồm: hỏng biến áp, hỏng bộ chia điện, hỏng bugi, tia lửa yếu, đánh lửa không đúng thời điểm,…

✅ Mọi người cũng xem : đang điều tra dịch tễ là gì

3.1. Biến áp trong hệ thống đánh lửa trên ô tô bị hỏng

Các sự cố liên quan đến biến áp thường gặp như chập mạch các vòng dây làm cháy biến áp, cháy điện trở phụ, cháy nắp biến áp…Có rất nhiều nguyên nhân gây ra ra tình trạng hư hỏng này.

3.2. Hỏng bộ chia điện

Bộ chia điện thực hiện nhiệm vụ phân chia điện áp theo đúng trình tự làm việc của hệ thống. vì thế, khi bộ chia điện bị hỏng thì tác động lớn đến hoạt động của toàn hệ thống đánh lửa. Khi dùng một thời gian bộ chia điện có khả năng bị nứt, bể nắp do ngoại lực công dụng…

Bộ chia điện của hệ thống đánh lửa trên ô tô bị hỏng

3.3. Bugi của hệ thống đánh lửa bị hỏng

Bugi là bộ phận quan trọng của hệ thống đánh lửa mang đến hiệu suất làm việc hấp dẫn nhất cho hệ thống. Khi sử dụng dài lâu bugi có thể bị lỗi, bị mòn điện cực, chảy điện cực, bị muội than làm Giảm khả năng đánh lửa, vỡ đầu sứ…Với các tình trạng này người sử dụng nên đưa xe đi kiểm tra nhanh chóng và nếu tệ nhất không sửa được thì thay thế thiết bị mới.

Bugi của hệ thống đánh lửa bộ chia điện bị hỏng

3.4. Hệ thống đánh lửa trên ô tô phát tia lửa yếu

Nếu máy nổ không đều động cơ yếu và dư nhiên liệu thì khả năng tia lửa do hệ thống đánh lửa phát ra bị yếu. Khi tia lửa bị yếu thì điện thế cao áp từ bộ chia điện đến bugi sẽ thấp. tác nhân của tình trạng này có thể do bô bin đánh lửa bị hỏng, má vít bị bụi bẩn bám, dây cao áp bị rò rỉ, bugi bị mòn điện…

3.5. Đánh lửa không đúng thời điểm

Hệ thống đánh lửa thường gặp tình trạng đánh lửa quá sớm hoặc đánh lửa quá muộn. Nếu sớm quả thì tốn nhiên liệu, máy nhénh nóng, Giảm tuổi thọ của hệ thống. Còn nếu đánh lửa quá muộn thì có tiếng nổ bất thường trong đường ống xả, động cơ bị ngộp nhiên liệu do không đốt kịp.

Nếu là một người không chuyên về ô tô, điều tốt nhất bạn cần làm là mang xe đến các garage uy tín để được các kỹ sư  kiểm tra và sửa chữa hệ thống đánh lửa.

Xe vận hành tốt với hệ thống đánh lửa vận hành hiệu quả

Hy vọng với những thông tin trong bài viết trên, bạn đã nắm được sơ đồ, nguyên lí vận hành, phân loại và một vài vấn đề hay xảy ra của hệ thống đánh lửa trên ô tô. Hãy nhiều cập nhật các bài tin tức tại website của KATA Việt Nam để tìm hiểu thường xuyên kiến thức bổ ích và thú vị nha!